Een video is duizend woorden waard? Daar ben ik van overtuigd. En als ik vandaag naar mijn oude reisvideo’s kijk – van mijn begin in Nederland, tot mijn wandeling naar Machu Picchu, tot de reis van vorig jaar naar Canada – heb ik het gevoel dat al die herinneringen, gevoelens en stemmingen nog maar gisteren waren. Geen enkele foto kan dat voor mij doen! En het maakt niet uit dat alles er zo professioneel mogelijk uitziet, met hoogwaardige apparatuur is gefilmd en dagenlang uitvoerig is geknipt – vaak zijn een paar clips genoeg om het vakantiegevoel terug te brengen en te wentelen in de herinneringen. En dankzij de smartphones van vandaag heb je niet eens een professionele camera nodig om mooie reisvideo’s te maken.

Misschien eerst een kleine disclaimer: ik zou mezelf zeker geen professional noemen als het gaat om het filmen. Toch heb ik de afgelopen jaren (ik maakte mijn eerste reisvideo in 2012) veel geleerd, heb ik kleinere projecten voor klanten gerealiseerd en ben ik vaak gevraagd of ik mijn tips (voor beginners) kon weggeven.

1 – Begin er maar aan

Het maakt niet uit of er om fototips wordt gevraagd of dat het om video’s gaat zoals hier, mijn eerste tip is altijd: Ga gewoon aan de slag! Zelfs als nu professionele filmmakers me heftig zouden tegenspreken en zouden praten over storyboard en co. Ik denk: er is nog geen meester uit de lucht gevallen en wie het niet uitprobeert, zich blijft ontwikkelen en tegelijkertijd goed kan lachen, leert er niets van. Toen ik begon met het maken van video’s, keek ik eerst naar een aantal leuke reisvideo’s die ik leuk vond en probeerde ik de afzonderlijke clips te analyseren. En toen moest ik het uitproberen! De eerste clips zijn niets geworden? Maakt niet uit, ga dan gewoon door en geef niet te snel op. Je kunt niet verwachten dat je met de eerste video een halve filmproductie aan de gang krijgt. Ik herinner me nog deze wijze uitspraak: “Vergelijk je hoofdstuk 1 niet met het hoofdstuk 20 van iemand anders”. Dat doe ik overigens ook niet als ik deze grote, uitvoerig geproduceerde, landschappelijke reisvideo’s op YouTube zie.

2 – Minder is meer

Als het gaat om het daadwerkelijk filmen, is minder meer. Als beginner denk je altijd dat je veel met de camera moet doen als je video’s maakt. Wilde schommels van rechts naar links, op en neer zijn het resultaat. De beste tip die ik in het begin kreeg is: geen camerabewegingen! Zodat er toch iets gebeurt op de video, zoek je naar bewegende objecten. Passerende auto’s of schepen, bloemen die in de wind wapperen, mensen die langskomen – dit alles zorgt voor opwinding in de video zonder dat je wild met de camera hoeft te friemelen. En nog een kleine tip op dit punt: neem beter wat meer op aan het begin en het einde van een clip, zodat je de wankelen kunt wegknippen door de video aan het einde te beginnen en te eindigen.

3 – Shake it baby? Niet met de Dobot Rigiet!

Over wiebelen gesproken: In sommige gevallen kan dit een doelbewust stijlmiddel zijn, maar in de meeste gevallen zal het zware wiebelen de clip nauwelijks naar het einde laten kijken zonder dat je je ziek voelt. Vooral als je eigen smartphone geen beeldstabilisator heeft (in videomodus) (zoals de mijne). Er is maar één ding dat daartegen kan helpen – het gebruik van een statief. In het eenvoudigste geval kan dit een balustrade zijn waar je je arm op kunt zetten, een klein statief waar je je mobiele telefoon op kunt klemmen en die je kent van het maken van foto’s of zelfs een zogenaamd zweefstatief of steadicam.

Als je nu deze grote, zware apparaten van grote tv-producties in je hoofd hebt, hoef je niet bang te zijn. Zulke gimbals zijn nu zelfs verkrijgbaar in kleine en handige maten voor de smartphone, zoals de Rigiet Gimbal van Dobot, die ik onlangs heb gekregen om te testen.

En hoe werkt zo’n gimbal?
Het principe is hetzelfde: Een gimbal zoals de Rigiet is gebaseerd op een zogenaamde cardanische ophanging. Dit soort externe beeldstabilisatie bestaat (aandachtsfysica!) uit twee vlakken die haaks op elkaar staan. Hierdoor kan het object in het midden (d.w.z. de camera of de smartphone) zich vrij bewegen en worden de bewegingen van de omgeving automatisch gecompenseerd. Het principe wordt ook gebruikt op schepen, bijvoorbeeld om het kompas in balans te houden ondanks de golfbewegingen. De Rigiet Gimbal van Dobot stabiliseert zelfs op drie assen en heeft ook een elektromotor zodat de camerabewegingen aan het einde nog soepeler en stabieler zijn. En met zijn robuuste en toch lichte ontwerp is Rigiet ook ideaal voor buiten- en sportfilms. Precies goed voor (mijn) reizen.

Okee met de natuurkunde (niet bepaald mijn favoriete onderwerp), hoe werkt het nu in de praktijk: Heel simpel! Laad Rigiet, klem de mobiele telefoon in de ophanging, zet Rigiet aan en je gaat mee met het filmen. In de praktijk moet je een beetje oefenen om te begrijpen wat de gimbal doet, maar als ik het kan, kan jij het ook! De beste manier is om de Rigiet app te gebruiken, waarmee je ook verschillende instellingen kunt maken zoals ISO, witbalans, sluitertijd en de opnamestand. Naast foto en video zijn er functies voor panorama, time lapse, motion time lapse en slow motion (daarover later meer).

4 – Omhoog of omlaag?

Nog maar een jaar geleden zou ik gezegd hebben: Video’s in portretformaat? Landschap natuurlijk! Maar niet in de laatste plaats zijn IGTV dankzij “verticale video’s” in de trend. Logisch, als je bedenkt dat momenteel ongeveer 2/3 van de bezoekers toegang heeft tot mijn blog via de smartphone. Of het nu gaat om een klassiek landschapsformaat of rechtopstaand voor IGTV – het is belangrijk om een formaat te kiezen en alle clips in dit formaat te filmen. Anders kun je er geen video van knippen. Klinkt logisch, maar is de meest voorkomende beginnersfout die ik heb gezien toen ik andere mensen om hulp heb gevraagd bij het filmen. De Dobot Rigiet kan beide formaten stabiliseren!

5 – Gulden snede

Wat voor foto’s geldt, geldt in principe ook voor video’s. De zogenaamde “gulden snede” is een verdeelsleutel die heel vaak in de natuur voorkomt en door de mens als harmonieus wordt ervaren – ruwweg 1/3 tot 2/3. Als je een foto in derdeën deelt, moet het hoofdobject op die “derdeën” liggen. En dit geldt ook voor video’s. Natuurlijk kun je deze regel ook bewust doorbreken om een bepaalde stijl te creëren, maar in principe doe je hier in eerste instantie niets verkeerd als je je camera overeenkomstig positioneert. Als je dit raster nog niet hebt ingesteld, kun je het handmatig instellen op elke smartphone, zodat je direct kunt zien hoe je je camera moet positioneren. Overigens werkt de gulden snede ook verticaal!

6 – Vertraging

De makers van Baywatch wisten het al: Slomotion maakt van elke – op het eerste gezicht alledaagse – scène iets bijzonders. Dans gewoon een rondje door het zonnebloemveld en film dit in slow motion en het ziet er uit als iets echts. Hoe dan ook, ik vond het erg leuk om de slow motion functies van de Rigiet te testen en te zien hoe een beetje heen en weer springen verandert in een mooie clip. Ook leuk: Neem dieren op in slowmotion, zoals bijen, vlinders, vogels, uw hond als hij schudt. Er is geen grens aan je creativiteit.

7 – Een video zegt meer dan duizend clips

Nu heb ik veel gesproken over het filmen van de individuele clips – en toch ontbreekt het belangrijkste. Want wat krijg je als je veel clips hebt gefilmd, maar uiteindelijk belanden ze gewoon op je mobiele telefoon. Daarom denk ik dat het belangrijk is om de indrukken na de reis te combineren tot een “groot geheel”. Alleen door de combinatie van de scènes en een passende muziek eronder worden de snapshots een emotionele video die herinneringen oproept. Dat is toch een beetje hetzelfde met de foto’s? Om een klein project te bewerken heb je alleen de iMovie app op de iPhone nodig. Sleep de clips er gewoon in en iMovie kan zelfs met één klik een filmpje voor je maken. Als u meer wilt, kunt u de lengte, de volgorde en andere instellingen instellen om de video nog beter bij de muziek te laten passen. Persoonlijk ben ik een beetje een nerd. Natuurlijk heeft iMovie op de Mac of (mijn persoonlijke bewerkingsprogramma, dat is meer voor gevorderde gebruikers) Final Cut meer functies.